Đột nhập Foxconn - nhà máy sản xuất iPhone lớn nhất thế giới

https://hauionline.edu.vn



Phóng viên Harrison đến từ trang Business Insider vừa tham quan khu phức hợp nhà máy của Foxconn ở Trịnh Châu – thủ phủ Hà Nam, một trong những tỉnh nghèo nhất Trung Quốc.


Đây là nơi được mệnh danh “thành phố iPhone”, bao gồm khoảng 350.000 nhân công và sản xuất ra một nửa số lượng iPhone trên toàn thế giới. Trong những tháng bận rộn trước khi phát hành iPhone mới, nhà máy sản xuất 500.000 điện thoại mỗi ngày, hay 350 chiếc mỗi phút.

Harrison đã dành một ngày khám phá thành phố, trò chuyện với công nhân nhà máy, chủ nhà hàng và nhiều đối tượng khác đang sống tại đây. Dưới đây là những điều thú vị được anh ghi nhận lại.

Cổng vào nhà máyCây xanh ở khắp mọi nơi
Hiện nay, chính phủ hỗ trợ Foxconn hưởng ưu đãi thuế và trợ cấp để duy trì hoạt động của nhà máy: Mở đường mới, xây nhà máy điện, trang trải chi phí năng lượng và vận chuyển cũng như trả tiền thưởng cho nhà máy khi đáp ứng các mục tiêu xuất khẩu. Thậm chí, chính phủ còn giúp tuyển dụng, đào tạo và hỗ trợ nhà ở cho công nhân vào mùa cao điểm sản xuất iPhone.

Năm ngoái, từng có báo cáo nói rằng học sinh 16 tuổi phải làm việc tại nhà máy để tích luỹ "kinh nghiệm làm việc" nếu muốn tốt nghiệp. Nhiều người còn bị phát hiện làm thêm giờ, điều này vốn bất hợp pháp theo luật Trung Quốc.

Công nhân ca ngày bắt đầu đến nhà máy vào khoảng 7 giờ sáng. Họ có thể mua xe máy, nhưng hầu hết đều đi bộ từ các ký túc xá gần đó hoặc đi xe buýt nếu sống trong các tòa nhà xa hơn.


Bốn công nhân đã mô tả lịch trình hàng ngày của họ như sau:

• Thức dậy lúc 6:30 sáng.
• Đi đến nhà máy lúc 7 giờ sáng.
• Ăn sáng rồi bắt đầu làm việc lúc 8 giờ sáng.
• Dành một giờ cho bữa trưa. Hầu hết mọi người ăn ở căng tin bên trong khuôn viên nhà máy, nhưng một số người chọn ăn bên ngoài vì thức ăn chất lượng hơn.
• Công việc kết thúc lúc 5 giờ chiều, nhưng nếu được yêu cầu làm thêm, phần lớn công nhân sẽ chấp thuận và tiếp tục ở nhà máy đến 8 – 10 giờ tối.
• Sau giờ làm việc, họ ăn tối với bạn bè hoặc chơi game điện tử cho đến 10 hoặc 11 giờ tối rồi đi ngủ.

Nhà máy thực hiện công đoạn “lắp ráp, thử nghiệm và đóng gói”. Cần 400 bước để lắp ráp iPhone. Hầu hết công nhân làm một việc liên tục trong cả ngày, chẳng hạn như đánh bóng màn hình, hàn một thành phần hoặc lắp ốc vít vào mặt sau điện thoại. Vì vậy, công việc được mô tả là rất nhàm chán.

Một công nhân chia sẻ: “Những người bên ngoài muốn có công việc này, nhưng những người đang làm lại muốn từ bỏ”.

Đại lộ rộng để xe buýt đưa công nhân vào và xe tải chở hàng ra ngoàiHầu hết công nhân ở tuổi từ 18 – 25, có tỷ lệ khá đồng đều giữa nam và nữ, đa phần đến từ Trịnh Châu hoặc các vùng lân cận xung quanh Hà NamBên ngoài cổng vào là khu vực các cửa hàng phục vụ công nhân. Nhiều chủ nhà hàng là cựu nhân viên Foxconn hoặc chuyển từ làng lân cận sang
Liu, 31 tuổi, đến từ Quảng Đông (cách Trịnh Châu một giờ lái xe) cùng chồng mở một nhà hàng cho biết: “Chúng tôi không làm đồ ăn đặc biệt. Chúng tôi làm bất cứ thứ gì rẻ và ăn đủ no cho công nhân. Chúng tôi phải thức dậy sớm và ngủ muộn để có thể phục vụ người lao động cả ngày lẫn đêm”.


Công nhân được nghỉ ngày chủ nhật. Vì vậy, nếu là người Hà Nam, bạn có thể về thăm gia đình. Những người ở xa hơn chỉ gặp người thân 2 lần một năm vào các dịp Tết Nguyên Đán và Quốc Khánh.

Mỗi ngày đều có công nhân mới đến làm việc tại nhà máy. Có rất nhiều nhà máy tại Trung Quốc nhưng nhiều người đến Foxconn để được làm thêm giờ, với mong muốn kiếm thêm nhiều tiền hơn.


Theo một công nhân, lương khởi điểm tại Foxconn là từ 300 USD/tháng (6.83 triệu đồng), con số thấp đến mức chính phủ không tiến hành thu thuế, nhưng vẫn tốt hơn so với hầu hết các công việc không yêu cầu kỹ năng khác ở Trung Quốc.

Mức lương có thể tăng lên khoảng 676 USD (15.39 triệu đồng) nếu đạt từ 60 giờ làm thêm mỗi tuần, trong khi luật Trung Quốc giới hạn giờ làm thêm là 36 giờ/tháng.

Sau thời gian thử việc 45 ngày, lương cơ bản có thể tăng lên khoảng 390 USD (8.88 triệu đồng) đến 500 USD (11.38 triệu đồng). Công nhân sẵn sàng làm ca đêm và làm thêm giờ có thể đạt mức lương 785 USD (17.87 triệu đồng). Đó là lý do Zhang, một công nhân 27 tuổi cho biết: “Hầu hết mọi người đều muốn làm thêm giờ”.

Tất nhiên, cái giá phải đánh đổi là sức khỏe. “Những người làm thêm giờ không có sức khỏe tốt”, một công nhân kiếm khoảng 470 USD (10.7 triệu đồng) mỗi tháng chia sẻ.


Theo cô Ma, một nhân viên cho biết, tháng thấp điểm tại Foxconn (dẫn đến ít công nhân) ảnh hưởng đến việc kinh doanh của cư dân: “Chi phí thuê nhà vào lúc này là một gánh nặng vì họ không có nhiều khách”.

5 giờ chiều, công nhân bắt đầu ra vềXung quanh nhà máy là hàng chục tòa nhà cao tầng bao gồm ký túc xá, cửa hàng thực phẩm, dịch vụ mát xa, xem phim…Sau giờ làm, mọi người thường ngồi ở một nhà hàng trong khu phức hợp để ăn tối và uống bia với bạn bè
Harrison ngồi trò chuyện cùng Zhang, Hu, Guo và Chen - một công nhân mới 22 tuổi. Chen chia sẻ: "Hầu hết công nhân đều bỏ đi sau một năm vì cảm thấy buồn chán".

Cũng theo Chen, công nhân không phải bạn bè thực sự, chỉ là những người làm việc chung một nhóm/bộ phận. Họ không được quyền lựa chọn công việc mà được phân về bộ phận đang cần người.


Công việc tồi tệ nhất là dây chuyền lắp ráp, nơi công nhân làm một việc liên tục trong 8, 10 hoặc 12 giờ một ngày. Nhưng nhiều người làm việc tại đây phải nuôi con nhỏ, từ bỏ không phải là một lựa chọn dễ dàng.

Zhang phê phán những người hay than vãn về sự nhàm chán của công việc: “Nếu bạn muốn làm, hãy làm đi. Nếu không muốn, hãy cứ đi. Quyền tự do là của bạn. Có nhiều công việc khác để làm”.

Các hoạt động giải trí phổ biến là chơi bi da, hát karaoke, tập thể thao hoặc chơi game điện tử ở quán café internet.


Ký túc xá thường bao gồm nhiều phòng ngủ tập thể chứa 8 người với giường tầng. Tiền thuê vào khoảng 25 USD (570.000 đồng) mỗi tháng, phí internet là 3 USD (68.000 đồng). Cổng vào ký túc xá có chốt an ninh.


Những người không thích ký túc xá hoặc có gia đình có thể thuê căn hộ một phòng ngủ với giá 65 USD (1.48 triệu đồng) một tháng, nhưng rất ít người làm như vậy.

Thức ăn ở nhiều nơi khá giống nhau: mì, rau, thịt xiên và cá. Bữa ăn tại căng tin nhà máy có giá rẻ hơn: 1 USD (23.000 đồng), trong khi ở ngoài là từ 1.3 USD (30.000 đồng) đến 3.15 USD (72.000 đồng) tùy món ăn.


Zhang không nghĩ nhiều về tương lai. Anh nói ngắn gọn: “Bất cứ cơ hội nào tốt hơn thì đó là tương lai”, Cheng cũng có quan điểm tương tự.

Một người khác có tham vọng hơn: Anh hi vọng rời Foxconn trong năm nay, sử dụng các kỹ năng đã học để mở cửa hàng sửa chữa điện thoại. Còn một nhân viên tuổi teen thì nghĩ đơn giản: “Tất cả những gì tôi muốn là ở với những người tôi thích và không phải lo lắng về đồ ăn lẫn quần áo”.


Công nhân có thể tiết kiệm đến 75% tiền lương gửi về nhà hoặc tích lũy cho tương lai. Nhưng nhiều người dành số tiền ấy cho ăn uống.

Một số nhân viên mô tả Foxconn không hề tệ hơn những nhà máy khác ở Trung Quốc, và cũng có thể là tốt hơn. Trước đó, Foxconn từng bị lên án bởi điều kiện làm việc khắc nghiệt khiến một số công nhân tự tử.


Liu, chủ nhà hàng ở đầu bài viết chia sẻ khi được hỏi về việc liệu các công nhân Foxconn có cảm thấy hạnh phúc: “Không ai hạnh phúc cả. Đây chỉ là cuộc sống, là kế sinh nhai của chúng tôi”.

Xem thêm:

• 5 phương pháp giảm thiểu những ảnh hưởng tiêu cực từ các thiết bị công nghệ
• Nhân viên bị lừa mua hàng qua mạng từ VN, Google liền điều tra các shop online lừa đảo